Herziening bevestigt licht verhoogd cardiovasculair risico bij een dagelijkse dosis van 2400 mg of meer
Het Risicobeoordelingscomité voor geneesmiddelenbewaking (Pharmacovigilance Risk Assessment Committee, PRAC) van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft een herziening afgerond waarin is bevestigd dat er een licht verhoogde kans bestaat op cardiovasculaire problemen, zoals hartaanvallen en beroertes, bij patiënten die hoge doses ibuprofen nemen (2400 mg of meer per dag). Uit de herziening blijkt dat het risico van hoge doses ibuprofen gelijkaardig is aan het risico dat zich voordoet bij enkele andere niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen (NSAID’s), waaronder COX-2-inhibitoren en diclofenac.
Bij doses ibuprofen tot 1200 mg per dag wordt geen stijging van het cardiovasculair risico waargenomen. 1200 mg is de hoogste dosis die over het algemeen wordt gebruikt voor orale preparaten die zonder voorschrift verkrijgbaar zijn in de Europese Unie (EU).
Het PRAC concludeert dat de voordelen van ibuprofen opwegen tegen de risico's, maar beveelt aan het advies over het gebruik van hoge doses ibuprofen bij te werken om het cardiovasculair risico te minimaliseren. Hoge doses ibuprofen (2400 mg of meer per dag) moeten worden vermeden bij patiënten met ernstige onderliggende aandoeningen aan het hart of de bloedsomloop, zoals hartfalen, hartziektes en problemen met de bloedsomloop of patiënten die al eens een hartaanval of beroerte hebben gehad.
Daarnaast moeten artsen de risicofactoren voor problemen met het hart of de bloedsomloop van een patiënt nauwkeurig beoordelen voordat met een langetermijnbehandeling ibuprofen wordt begonnen, met name als er hoge doses nodig zijn. Risicofactoren van deze problemen zijn roken, hoge bloeddruk, diabetes en een hoog bloedcholesterol.
Deze aanbevelingen vloeien voort uit de herziening door het PRAC van gegevens over ibuprofen uit verschillende publicaties, waaronder gecombineerde analyses van verschillende klinische studies (ook wel meta-analyses genoemd) en gegevens van observationele studies.
Het PRAC heeft ook gegevens bestudeerd over de interactie tussen ibuprofen en lage doses aspirine wanneer de aspirine wordt genomen om het risico op hartaanvallen en beroertes te verkleinen. Het PRAC merkt op dat uit laboratoriumonderzoek is gebleken dat ibuprofen de antistollingseffecten van aspirine vermindert. Het blijft echter onzeker of het gebruik van ibuprofen gedurende lange tijd in de klinische praktijk de voordelen van lage doses aspirine bij het voorkomen van hartaanvallen en beroertes vermindert. Het af en toe gebruiken van ibuprofen heeft waarschijnlijk geen invloed op de voordelen van lage doses aspirine.
Het PRAC beveelt aan dat het bijgewerkte advies over het cardiovasculaire risico als gevolg van hoge doses ibuprofen wordt opgenomen in de productinformatie van ibuprofengeneesmiddelen, samen met informatie over het beschikbare bewijs van de interactie tussen ibuprofen en aspirine.
De aanbevelingen voor ibuprofen zijn ook van toepassing op dexibuprofen*, een geneesmiddel dat lijkt op ibuprofen. Onder een hoge dosis dexibuprofen wordt verstaan een dosis van 1200 mg of meer per dag.
De PRAC-aanbevelingen inzake ibuprofen en dexibuprofen zullen ter beoordeling worden toegezonden aan de Coördinatiegroep voor wederzijdse erkenning en gedecentraliseerde procedures - humaan (Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Procedures – Human, CMDh) die een definitief standpunt zal innemen. De CMDh is een orgaan dat de lidstaten van de EU, evenals IJsland, Liechtenstein en Noorwegen vertegenwoordigt.
In België zijn volgende ibuprofengeneesmiddelen op de markt: BRUFEN ,BUPROPHAR, EPSILON, IBUMED, IBUPROFEN EG, IBUPROFEN MYLAN, IBUPROFEN SANDOZ, IBUPROFEN TEVA, MALAFENE, NUROFEN, OPTALIDON, PEDEA, PERDOFEMINA, PERDOPHEN, PERDOTENSIO, SPIDIFEN
*In België zijn geen geneesmiddelen met dexibuprofen op de markt
Meer over het geneesmiddel
Ibuprofen is een pijnstiller en een ontstekingsremmend geneesmiddel. Het blokkeert een enzym genaamd cyclo-oxygenase, dat prostaglandines produceert. Deze stoffen zijn betrokken bij ontstekingen en pijn. Ibuprofen wordt aangetroffen in geneesmiddelen ter behandeling van pijn, ontsteking en koorts.
De normale dosis voor volwassenen en kinderen ouder dan 12 jaar is 200-400 mg, 3-4 keer per dag, zoals nodig.
Ibuprofen wordt aangetroffen in geneesmiddelen als een combinatie van twee moleculen die enantiomeren zijn (spiegelbeelden van elkaar). Dexibuprofen, de actieve enantiomeer, is soms ook alleen beschikbaar en maakt daarom deel uit van deze beoordeling. Een dosis ibuprofen van 2400 mg per dag staat gelijk aan 1200 mg dexibuprofen per dag.
Ibuprofen en dexibuprofen zijn momenteel beschikbaar in de Europese Unie in een aantal verschillende formulaties. Deze beoordeling heeft betrekking op formulaties voor systemisch gebruik (bestemd om effect te hebben op het hele lichaam, zoals oraal gebruik of door middel van een injectie); het heeft geen betrekking op formulaties zoals gels en sprays die worden toegepast op de huid van het desbetreffende gebied. Ibuprofen- en dexibuprofengeneesmiddelen werden in de EU vergund via nationale vergunningsprocedures. Ze zijn al vele jaren beschikbaar onder verschillende merknamen en zijn zowel op voorschrift als voorschriftvrij verkrijgbaar.
Meer informatie over de veiligheid van niet-steroïdale anti-inflammatoire middelen (NSAID’s)
De veiligheid van NSAID’s is de laatste jaren regelmatig beoordeeld door autoriteiten in de EU. Herzieningen die zijn uitgevoerd in 2005, 2006 en 2012 hebben bevestigd dat NSAID’s als klasse in verband kunnen worden gebracht met een lichte verhoging van het risico op arteriële trombo-embolische aandoeningen (bloedproppen in de bloedvaten), met name bij patiënten met onderliggende hart- en vaatziekten of met bepaalde risicofactoren voor hart- en vaatziekten, en met name bij gebruik in hoge doses.
Een klassewaarschuwing over dit risico is reeds uitgevaardigd en in de productinformatie voor alle NSAID’s, waaronder ibuprofen, wordt aanbevolen dat deze geneesmiddelen worden gebruikt in de laagst mogelijke effectieve dosis en voor de kortst mogelijke tijd om symptomen onder controle te krijgen.
Bij deze beoordeling is rekening gehouden met meerdere bewijsstukken waaruit het cardiovasculair risico blijkt in verband met het nemen van hoge doses ibuprofen en de interactie tussen elke dosis ibuprofen en aspirine.
Meer over de procedure
De herziening van ibuprofen werd op 9 juni 2014 geïnitieerd op verzoek van het geneesmiddelenagentschap van het Verenigd Koninkrijk (MHRA), op grond van artikel 31 van Richtlijn 2001/83/EG. Dit verzoek was het gevolg van de bezorgdheid dat hoge doses ibuprofen een soortgelijk cardiovasculair risico zou kunnen veroorzaken als COX-2-inhibitoren en diclofenac.
De herziening werd uitgevoerd door het Risicobeoordelingscomité voor geneesmiddelenbewaking (Pharmacovigilance Risk Assessment Committee, PRAC), het comité dat verantwoordelijk is voor de veiligheidsaangelegenheden voor geneesmiddelen voor menselijk gebruik, en het PRAC heeft een reeks aanbevelingen opgesteld. Aangezien alle ibuprofengeneesmiddelen nationaal zijn vergund, zullen deze PRAC-aanbevelingen ter beoordeling worden doorgestuurd naar de Coördinatiegroep voor wederzijdse erkenning en gedecentraliseerde procedures - humaan (Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Procedures – Human, CMDh) die een definitief standpunt zal innemen. De CMDh is een orgaan dat de lidstaten van de EU, evenals IJsland, Liechtenstein en Noorwegen vertegenwoordigt. Dit orgaan is verantwoordelijk voor het verzekeren van geharmoniseerde veiligheidsnormen voor geneesmiddelen die via nationale procedures werden vergund in de hele EU.
Als het standpunt van de CMDh door consensus wordt goedgekeurd, zal de goedkeuring onmiddellijk ten uitvoer worden gelegd door de lidstaten waar de geneesmiddelen zijn vergund. Als het standpunt van de CMDh wordt aangenomen bij meerderheidsstemming, zal het standpunt van de CMDh naar de Europese Commissie worden gestuurd, voor de goedkeuring van een wettelijk bindende beslissing voor heel Europa.
Contact